Wat is een goede servettenlijm ?

Als u de bovenstaande titel leest dan heeft u de meest gestelde vraag in mijn winkel te pakken. Wat is een goede lijm om mijn servetten mee te plakken ? Welke lijmen zijn er allemaal en wat is het verschil ? En van starters in de decoupage wereld krijg ik ook vaak de vraag “met welke lijm kan ik het beste beginnen”?

Eigenlijk best hele lastige vragen. Het is namelijk altijd moeilijk om je persoonlijke voorkeur niet door het antwoord heen te laten schitteren. En dat gevaar ligt zeker op de loer want ik kan zelf lyrisch zijn over lijm A terwijl u misschien lijm B de hemel in prijst.

Eén ding is zeker : een goede lijm is diegene die doet wat u wilt bereiken.

Om u toch een wat preciezer antwoord te geven zal ik een paar soorten lijm eens onder de loep nemen. Daarbij zet ik direct de kanttekening dat het ondoenlijk is alle lijmen te bespreken. Ik beperkt me daarom tot de soorten die ik verkoop in mijn webshop en die waar ik zelf ervaring mee heb.

Toen ik mijn webshop startte heb ik een duidelijke keus gemaakt over de lijmsoorten die ik wil aanbieden. Daarbij is mijn uitgangspunt altijd geweest dat de lijm kwalitatief zeer goed moet zijn en prijstechnisch bereikbaar voor iedereen. Ik heb gekozen voor de ModPodge lijmen vanwege de hoge kwaliteit, en de MultiCoat lijmen vanwege mijn eigen zeer goede ervaringen met deze lijm. 

MODPODGE 

Modpodge  is wereldwijd bekend vanwege de uitstekende kwaliteit van de lijm. Het wordt gebruikt door decoupage liefhebbers voor servetten maar ook voor het verlijmen van steviger papier als rijstpapier en scrappapier. Vooral in Amerika is deze lijm heel populair. In Nederland wordt de lijm veel gebruik alhoewel het niet in elke hobbywinkel te koop is.


Modpodge is een lijm en vernis in 1. Dat wil zeggen dat u het product gebruikt om te verlijmen maar dat u ook uw werk afwerkt met Modpodge als lak. De lijm is veelzijdig in gebruik. Het komt wit uit de pot maar droogt transparant op. De lijm is lang houdbaar, mits de pot goed wordt afgesloten. De lijm "splijt" niet als u hem lang laat staan (hiermee bedoel ik dan er geen water bovenop komt te liggen) en hoeft dus niet voor gebruik doorgeroerd te worden.  De lijm blijft stevig na het drogen. U kunt uw werk na het drogen met fijn schuurpapier gladschuren zonder schade aan de afbeelding.

ModPodge is een lijm op waterbasis, u maakt uw kwasten e.d. dus schoon met water en een beetje zeep.

Nadelen : de Modpodge lijmen hebben een wat dikke structuur. Dit wordt niet door iedereen als prettig ervaren maar het eindresultaat is altijd goed !  Ook de prijs wordt vaak als nadeel gezien. Voor een normale pot van 236 ml betaald u rond de € 7,00. De "speciale" varianten zijn vaak nog een aantal euro duurder. Persoonlijk vind ik het de aanschafprijs zeer waard.

Plaid heeft verder een aantal varianten op de markt gebracht, zoals :
Modpodge basis : beschikbaar in glans en mat
Modpodge Fabric: hiermee verlijmd u stof en u kunt servetten hiermee op stof verlijmen.
Modpodge Outdoor: geeft extra bescherming tegen weer en wind
Modpodge Sparkle : lekker met glitter ! Leuk voor alle "bling-bling"-liefhebbers
Modpodge Paper ; voor knutsel papier
Modpodge Brushstroke ; geeft een afwerking met een reliëf er in
Modpodge Antique Matte : geeft een lichte kleuring mee in de afwerking en daardoor een oude uitstraling
Modpodge Dishwasher safe : hiermee kunt u servetten (vaatwas bestendig) op keramiek verlijmen.
Modpodge Furniture : voor een extra sterke afwerking voor decoupage op meubels

Let wel op : al deze lijmsoorten komen met hun eigen instructies. Lees deze altijd goed door voor u aan de slag gaat.

MULTICOAT

De Multicoat lijm (van CraftEmotions, voorheen KARS) is net als de eerstgenoemde een lijm en vernis in 1 product. Anders dan Modpodge is de Multicoat veel dunner van structuur waardoor hij prettiger in gebruik is voor beginners. Je kunt de lijm immers makkelijker verdelen over de servet, er is minder druk op je kwast nodig waardoor de servet minder snel scheurt. De lijm ruikt nauwelijks en komt licht grijzig/wittig uit de pot. Ook deze lijm droogt transparant op. Mits goed afgesloten kan de lijm behoorlijk lang goed blijven. Ook hier geen "splijten" (water dat loskomt uit de lijm en bovenop gaat drijven) en u hoeft deze dus niet te roeren.
U heeft de keuze uit mat of glanzende lijm, er zijn geen andere varianten.
Er zijn alleen potten van 250 ml of 500 nl op de markt.

Ook Multicoat is een lijm op waterbasis, u maakt uw kwasten e.d. dus schoon met water en een beetje zeep.

Nadelen : deze lijm is niet heel geschikt voor dikkere papiersoorten. rijstpapier gaat nog wel maar als u graag karton of scrappapier verlijmt kunt u beter een andere lijm gebruiken.
De lijm wordt eigenlijk alleen online verkocht. De reguliere hobbywinkels verkopen deze lijm nauwelijks. Ten onrechte wat mij betreft, want : 

Persoonlijk is deze lijm mijn all-time favoriet als ik decoreer met servetten !

CREA Patch (Action)

Deze lijm wordt door veel knutselaars gebruikt en wordt ook wel de "Modpodge van de Action" genoemd. Hij dankt zijn populariteit voornamelijk aan de prijs, voor een (paar) euro heeft u al een (klein) flesje. 

CreaPatch is een hobby lijm. Het is geen decoupagelijm of servettenlijm maar wordt door velen hiervoor wel gebruikt. Wit in de fles maar droogt transparant op. Een handige doseer (draai-) dop. Zeker als u begint met decoupage een goed alternatief. 

Nadelen :   De lijm blijft helaas niet stevig na het drogen. U kunt uw werk na het drogen niet goed gladschuren zonder schade aan de afbeelding.  Ook zal de lijm, als u hem langere tijd niet gebruik"splijten". Hierbij zakken de dikker onderdelen in de lijm naar de bodem en blijft bovenop een waterig laagje liggen. U moet de fles dus altijd schudden voor gebruik of af en toe goed doorroeren. Doordat de fles een kleine opening heeft kunt u dit het beste doen door de dop er af te schroeven en met een sate prikker in de fles roeren.

Deze lijm is geen lijm/vernis. U kunt er dus niet mee vernissen en u heeft dus een apart vernis product nodig naast de lijm. 

Zelf maken

Op internet leest u er veel van terug dus ik ga ook hier dit onderwerp toch aansnijden. Vanwege de prijs van goede lijm proberen veel mensen zelf “modpodge" te maken. Het internet wemelt van de recepten. Ik heb er een aantal uitgeprobeerd, gewoon om mijn nieuwsgierigheid te bevredigen. De meeste recepten gaan over het verdunnen van kinderlijm. Ik heb het "recept"gevolgd en het resultaat was bedroevend.  De “lijm” is vreselijke dun en werkt niet prettig, ze wordt geel bij het drogen en schuren van het werk achteraf is niet mogelijk : de servet vliegt zo van je houten ondergrond af.  De conclusie is eenvoudig: je kunt geen goede lijm maken door een goedkope, slechte lijm te verdunnen met water. Uiteindelijk krijg je gewoon niet het mooie eindresultaat dat je graag wilt.

Prijzen

Een goede lijm in niet heel goedkoop. Voor een normale pot van rond de 236 of 250 ml bent u al gauw een euro of 7 kwijt. Dit lijkt behoorlijk prijzig maar bij normaal gebruik doet u bijzonder lang met de lijm. Vergeet niet dat u altijd met heel dunne laagjes lijm werkt. Een dikke lijmlaag droogt vergeeld op en ligt als een plak op uw servet. Dit is niet mooi en niet nodig. En u zou met dikke lijmlagen onnodig veel lijm verspillen.  Ik heb workshops gegeven voor 20 volwassenen waarbij ik aan 1 pot lijm van 250 ml voldoende had. De pot was niet eens leeg aan het einde van de avond !

Leuk, maar wat neem ik nou ?

Dit ligt dus aan uw persoonlijke keus en uw budget. Heeft u liever een dikkere, of liever een wat dunnere lijm? Wilt u een matte of een glanzende afwerking.  Heeft u graag iets dat praktisch is in gebruik ? Allemaal vragen die uw keus beïnvloeden. Koop, als u start met decoupage liever 1 goede pot basis lijm en bespaar indien nodig op kwasten en verf. Een kleine pot is prima om mee te starten. Als de hobby u bevalt kunt u uw materiaal altijd nog uitbreiden met een extra lijm of een gespecialiseerde lijm. 

Het belangrijkste blijft : hobby met plezier, dan maakt u de mooiste dingen !

TIPS

• Gebruik de lijmen altijd dun. Dun voorlijmen, servet erop, en na het drogen dun aflakken. Liever 2 dunne laagjes met droogtijd ertussen dan 1 dikke laag.
• Gebruik voor de lijm een schuimkwast of een acrylkwast. Uw persoonlijke voorkeur bepaald uw keuze. Een goede platte acryl- hobbykwast werkt uitstekend met de lijm. Goed schoonspoelen in water direct na gebruik. Laat uw kwasten nooit lang in een pot water staan, dan zal de houten steel van uw kwast het vocht opzuigen en splijten.
• Als u kwalitatief goede lijm gebruikt volgens de gebruiksaanwijzing, dan kunt u de servet, na het aflakken en drogen, met een fijn schuurpapiertje opschuren. Dit lijkt de eerste keer eng maar u zult merken dat het heel goed gaat. Schuur met de houtnerf mee (niet in rondjes !) en haal zo de laatste oneffenheden van uw servet weg. vernis hierna uw werk met een watergedragen (decoupage-) vernis.
• Glans of mat ? Bedenk : als u start met mat en u bent niet helemaal tevreden over de matte afwerking kunt u het met een dun laagje glanslijm glanzend afwerken. Gestart met glanslijm kunt u nooit meer terug naar een matte afwerking. 
• Vrijwel alle lijmsoorten komen in diverse verpakkingsgrootte. Van kleine potjes voor starters tot soms literpotten voor mensen die workshops geven. 
• Voor de echte liefhebbers is er speciale vernis voor decoupage. Deze beschermt uw werk zodat het buiten kan staan en geeft het een mooie rijke afwerk-glans. 

Aanvulling :
Als u niet zeker bent over welke lijm u wilt gebruiken heeft Conny's Frutsels sinds eind 2017 probeer-potjes in het assortiment opgenomen. Kleine potjes met ± 30 ml lijm zodat u zelf kunt proberen welke lijm u fijn vindt werken. U vindt ze op www.conny-frutsels.nl

Heeft u vragen of opmerkingen ? Stel ze gerust hieronder, u krijgt altijd antwoord !

Lees ook :

• De 7 stappen voor mooi decoupagewerk  als u precies wilt weten hoe u te werk moet gaan,
• Gesso  alles over gesso en het gebruik ervan.